Co musisz wiedzieć o kontroli podatkowej? Ekspertka wyjaśnia

– Kontrola podatkowa to procedura, podczas której urząd skarbowy sprawdza, czy przedsiębiorca prawidłowo wywiązuje się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Dotyczy ona każdej firmy. Ważne by na możliwość kontroli być przygotowanym i mieć świadomość swoich obowiązków oraz praw – zaznacza Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac w Systim.pl

Przypomina, że jeszcze tylko do 30 kwietnia 2025 r. przedsiębiorstwa, które prowadzą działalność jako osoby fizyczne, mają obowiązek złożenia deklaracji podatkowej za 2024 rok PIT-36 lub PIT-36L.

Warto też pamiętać, że od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje prowadzenie ksiąg rachunkowych przy użyciu programów komputerowych oraz przekazywanie tych ksiąg bez wezwania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Obowiązek ten dotyczy jednak tylko największych podmiotów – firm o rocznych przychodach powyżej 50 mln euro oraz podatkowych grup kapitałowych.

Przesyłanie struktur JPK_KR_PD (Jednolity Plik Kontrolny Księgi Rachunkowe Podatek Dochodowy) i JPK_ST_KR (Jednolity Plik Kontrolny Środki Trwałe), ma zwiększyć transparentność i ułatwić weryfikację prawidłowości prowadzonej ewidencji księgowej przez organy podatkowe.​ – Wprowadzenie JPK ma na celu ułatwienie organom podatkowym dostępu do szczegółowych danych finansowych przedsiębiorstw, co pozwoli na szybsze i bardziej efektywne przeprowadzanie kontroli podatkowych. Dzięki temu możliwe będzie wcześniejsze wykrywanie ewentualnych nieprawidłowości i unikanie długotrwałych postępowań kontrolnych – ocenia ekspertka Systim.pl.​ – Warto dokładnie zapoznać się z nowymi obowiązkami oraz dostosować systemy finansowo-księgowe do wymogów nowych struktur JPK – dodaje.

Jak podkreśla ekspertka, procedurę kontroli podatkowej poprzedza każdorazowo zawiadomienie dostarczane przedsiębiorcy. – Wówczas może się ona rozpocząć w firmie nie wcześniej niż po 7 dniach i nie później niż 30 dni od doręczenia zawiadomienia. Jeśli kontrola nie zostanie rozpoczęta w tym czasie, konieczne jest ponowne zawiadomienie – wyjaśnia Beata Tęgowska.

Podczas kontroli urzędnicy mogą poprosić o dokumenty księgowe, faktury, umowy czy ewidencje. – Przedsiębiorca ma obowiązek je udostępnić oraz udzielić potrzebnych wyjaśnień. Jeśli dokumenty są w języku obcym, należy dostarczyć ich tłumaczenie na język polski – informuje.

Podatnik ma, w takiej sytuacji, także swoje prawa. – Przedsiębiorca może być obecny przy czynnościach kontrolnych, zgłaszać zastrzeżenia do protokołu kontroli oraz składać wyjaśnienia. Jeśli np. nie zgadza się z ustaleniami kontroli, ma 14 dni na wniesienie zastrzeżeń. Z kolei w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, firma ma również prawo do złożenia korekty deklaracji podatkowej – zaznacza ekspertka Systim.pl

– Przygotowanie do kontroli podatkowej to nie tylko kwestia porządku i dobrej organizacji dokumentów, ale także świadomość praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego – podkreśla Beata Tęgowska. – Wsparcie księgowego lub doradcy podatkowego może znacząco ułatwić ten proces i zminimalizować ryzyko nieprawidłowości – dodaje.

Ekspertka Systim.pl zwraca uwagę, że w marcu 2025 polski rząd przyjął tzw. I pakiet deregulacyjny. Obecnie trwają prace nad drugim pakietem. Jak poinformował na konferencji minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk, liczy na wpisanie go do wykazu prac legislacyjnych rządu po świętach wielkanocnych. – Pakiet będzie dotyczył m.in. także kwestii prowadzonych kontroli u podatników – zapowiada Beata Tęgowska.